Banken ontspringen de dans bij nazorg aan hypotheekklanten
Geplaatst op: 29-10-2018, 12:40:33
Banken zijn niet verplicht om tussentijds proactief nazorg te verlenen vanaf het moment dat de hypotheek is gesloten tot het einde van de rentevast periode. Dit blijkt uit een uitspraak van klachteninstituut Kifid in een conflict over een aflossingsvrije hypotheek. Volgens Jurjen Oosterbaan van Bureau DFO kunnen onafhankelijke adviseurs deze uitspraak in hun voordeel gebruiken.
In de kwestie gaat het om consumenten die in 2008 na advies van de bank een Rabo Opbouw Hypotheek (ROH) sluiten met een hoofdsom van € 218.000. Aan de aflossingsvrije hypotheek is een Rabo Opbouw Spaarrekening gekoppeld waarmee de klant aan het einde van de looptijd € 66.000 kan aflossen. In de voorwaarden is ook opgenomen dat de klant jaarlijks 20% van de hoofdsom boetevrij mag aflossen.
Consument neemt zelf contact op
Vanaf eind oktober 2015 neemt de consument, gelet op de dan fors gedaalde hypotheekrente, drie keer contact op met Rabobank om te infomeren naar de mogelijkheid om het rentecontract van de geldlening tussentijds open te breken. Begin januari 2017 gaan de bank en de klant om de tafel zitten. De bank verstrekt in eerste instantie een ‘Keuzeformulier hypotheekrente wijzigen’ met daarop abusievelijk vermeld dat hiervoor geen boete is verschuldigd. Later past de bank de fout aan en wordt de boete vastgesteld op €40.000.
Eind januari 2017 komen Rabobank en de consument overeen de hypotheek te splitsen in een aflossingsvrije hypotheek van € 152.000 en een nieuwe ROH van € 66.000. Vanwege de eerder foutief vermeldde boeterente brengt de bank geen kosten voor de splitsing in rekening.
Bij de klanten blijft de wens overeind kom voor het nieuwe aflossingsvrije deel gebruik te maken van de ruimte van 20% die er binnen de voorwaarden is om dat boetevrij te doen. Nadat een betaling hiervan zonder aflosnota via een tussenrekening spaak loopt, krijgt de consument opnieuw een ‘Keuzeformulier hypotheekrente wijzigen’ voorgeschoteld.
Besparing misgelopen
Deze zijn niet tevreden met de handelswijze van de bank en dienen een klacht in. Ze geven aan dat ze zich eerder niet bewust waren van de mogelijkheid om vervroegd af te lossen. Waren ze dat wel geweest dan hadden ze al vanaf medio 2012 jaarlijks € 1.200 afgelost. Dat zou hen een besparing van € 2.000 hebben opgeleverd. Ook zou de bank hen hebben misleid door vanaf eind oktober 2015 tot twee maal toe te suggereren dat er in hun situatie geen voordeel viel te behalen met de lage rentestand.
Een coulance op de vergoedingsrente van bijna € 2.000 ten spijt belandt de zaak toch bij Kifid. De consumenten claimen een schade van ruim € 13.000 voor te hoge oversluitkosten, teveel betaalde rente, de misgelopen besparing en een emotionele schadevergoeding van € 900. Rabobank is volgens de consumenten nalatig geweest, onder meer door het na het sluiten van de lening in 2008 niet proactief contact met hen op te nemen en te adviseren.
De bank verweert zich door aan te geven dat de klanten bij het aangaan van de hypotheek wel van advies zijn voorzien en dat zij wel degelijk zijn gewezen op de mogelijkheid van vervroegde aflossing. Bovendien wijst de bank op het uitblijven van kosten voor splitsing en de compensatie van € 2.000 die de klanten coulance halve kregen voor de vertraging in de aanpassing van het rentecontract.
Geen actieve onderhoudsplicht
De geschillencommissie van Kifid geeft Rabobank goeddeels gelijk. “Anders dan Consumenten stellen, is de Commissie van oordeel dat op de Bank na het afsluiten van een hypothecaire geldlening geen actieve onderhoudsplicht rust. In beginsel is de rentevervaldatum, in het geval van Consumenten in 2028, het eerste moment waarop de Bank haar klanten proactief moet benaderen. Er is immers sprake van een langlopend rentecontract waarbij Consumenten alvorens dit contract te hebben afgesloten van advies zijn voorzien. Indien na het aangaan van het rentecontract wijzigingen in de levenssituatie van Consumenten plaatsvinden, ligt het op de weg van Consumenten om contact op te nemen met de Bank en dit bij de Bank kenbaar te maken.”
Kifid zegt niet meer vast te kunnen stellen of de klant daadwerkelijk is misleid door het vermeende ‘advies’ dat openbreken van het rentecontract in hun situatie geen zin zou hebben. Bovendien wijst de geschillencommissie op de financiële tegemoetkoming van de bank. De klacht wordt daarom afgewezen.
Belang onafhankelijk advies
Jurjen Oosterbaan, directeur van Bureau DFO, spreekt van een opvallende uitspraak. “Het juridische onderscheid tussen het afsluiten van een hypotheek via een adviseur of rechtstreeks bij de geldverstrekker lijkt steeds groter te worden. De uitspraak is denk ik correct en ook in het belang van de onafhankelijk financieel adviseurs. Wat nu nog moet gebeuren is te zorgen dat de consument dit ook weet en betrekt in zijn afweging hoe hij zijn hypotheek gaat afsluiten.
Bron: publicatie van Robert Paling van 29 oktober 2018 op www.amweb.nl